ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ


ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΜΑΣΤΟΥ


 

 

Κόπωση
Αυπνία
Πόνος
Απώλεια Βάρους

 

* Το λεμφοίδημα είναι μια χρόνια πάθηση που προκαλείται από βλάβη στους λεμφαδένες. Εμφανίζεται συχνά ως αποτέλεσμα της χειρουργικής επέμβασης ή ακόμα και της ίδιας της ασθένειας. Μπορεί να προκαλέσει επιπλέον οίδημα του βραχίονα, στο στήθος, και μερικές φορές ακόμη και στα πόδια. Η αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης λεμφοιδήματος.  

 

Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.

ΑΠΟ ΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΤΟ ΣΤΗΘΟΣ



Ο καρκίνος του μαστού είναι μια ασθένεια στην οποία τα κύτταρα του μαστού πολλαπλασιάζονται ανεξέλεχτα. Υπάρχουν διάφορα είδη καρκίνου του μαστού τα οποία επηρεάζουν διαφορετικά κύτταρα. Ένας στήθος αποτελείται από 3 κύρια συστατικά- τους λοβούς, τους αγωγούς και τον συνδετικό ιστό. Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να ξεκινήσει σε οποιοδήποτε από αυτά τα σημεία. Οι λοβοί είναι οι αδένες που παράγουν γάλα. Οι αγωγοί είναι οι σωλήνες που μεταφέρουν το γάλα στη θηλή και ο συνδετικός ιστός, ο οποίος αποτελείται από ινώδη και λιπαρό ιστό, περιβάλλει τα υπόλοιπα και τα κρατά μαζί. Οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού ξεκινούν είτε στους αγωγούς ή στους λοβούς.

Ο πρωτογενής όγκος του μαστού μπορεί να εισβάλει σε ολόκληρο τον ιστό του μαστού --διηθητικός καρκίνος του μαστού ή μπορεί να καθιστά μικρή συσσώρευση μη φυσιολογικών κυττάρων στον αγωγό ή τον λοβό του στήθους.

Συνήθως όσο μεγαλύτερος και επιθετικός ο πρωτογενής όγκος, τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος για επανεμφάνιση ή και μετάσταση. Η παρουσία προσβεβλημένων λεμφαδένων, επίσης αυξάνει τον κίνδυνο μετάστασης ή επανεμφάνισης.

Καρκίνοι στον αγωγό και τον λοβό παρουσιάζουν συγκρίσιμα ποσοστά μετάστασης στα οστά. Ο καρκίνος στον αγωγό φαίνεται να έχει περισσότερες μεταστάσεις στους πνεύμονες, ήπαρ και μακρινούς λεμφαδένες. Ενώ στον λοβό έχει μεγαλύτερες μεταστάσεις στις ωοθήκες, την μήτρα και το γαστρεντερικό σύστημα ( δηλαδή τα έντερα, το στομάχι και τα επινεφρίδια).

Όσο αφορά προγνωστικά, ο διηθητικός καρκίνος του μαστού στον αγωγό φαίνεται να έχει καλύτερη πρόγνωση από το διηθητικό καρκίνο του μαστού στον λοβό.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer.html

ΥΠΟΤΥΠΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΥ



Οι 5 κύριοι υποτύποι του καρκίνου του μαστού είναι:

  • Luminal A: όταν έχεις θετικές αιματολογικές εξετάσεις σε υποδοχείς ορμονών όπως του (1) οιστρογόνου [ER] και 2) της προγεστερόνης [PR], και αρνητικές αιματολογικές εξετάσεις στην πρωτεΐνη HER2. Άτομα με αυτό τον υπότυπο παρουσιάζουν επίσης χαμηλά επίπεδα πρωτεΐνης Ki-67. Οι καρκίνοι αυτού του τύπου, τείνουν να αναπτύσσονται αργά και να έχουν την καλύτερη πρόγνωση.
  • Luminal Β: σχετίζεται με θετικά αποτελέσματα σε υποδοχείς ορμονών όπως (1) οιστρογόνου [ER] και 2) προγεστερόνης [PR], και αρνητικά ή θετικά αποτελέσματα στην πρωτεΐνη HER2. Άτομα με αυτό τον υπότυπο παρουσιάζουν επίσης υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης Ki-67. Οι καρκίνοι του τύπου αυτού γενικά αναπτύσσονται ελαφρώς πιο γρήγορα από τον Α τύπο και η πρόγνωση τους είναι ελαφρώς χειρότερη.
  • Τριπλά αρνητικός / καρκίνος του εξωτερικού στρώματος: σχετίζεται με αρνητικά αποτελέσματα σε υποδοχείς ορμονών όπως (1) οιστρογόνου [ER] και 2) προγεστερόνης [PR], και αρνητικά αποτελέσματα στην πρωτεΐνη HER2. Αυτός ο τύπος καρκίνου είναι πιο συχνός σε γυναίκες με μεταλλάξεις του γονιδίου BRCA1. Είναι επίσης πιο συχνός σε νεότερες γυναίκες. Ο καρκίνος αυτού του τύπου έχει τη χειρότερη πρόγνωση.
  • Ο εμπλουτισμένος με HER2 καρκίνος του μαστού: σχετίζεται με αρνητικά αποτελέσματα σε υποδοχείς ορμονών όπως (1) οιστρογόνου [ER] και 2) προγεστερόνης [PR], και θετικά αποτελέσματα στην πρωτεΐνη HER2. Τείνει να αναπτύσσεται ταχύτερα από τους Α και Β και μπορεί να έχει χειρότερη πρόγνωση. Συχνά όμως αντιμετωπίζετε επιτυχώς με στοχοθετημένες θεραπείες που σχετίζονται με την πρωτεΐνη HER2.
  • Ο σαν-φυσιολογικός καρκίνος του μαστού είναι παρόμοιος με τον τύπου Α: σχετίζεται με θετικά αποτελέσματα σε υποδοχείς ορμονών όπως (1) οιστρογόνου [ER] και 2) προγεστερόνης [PR] , και αρνητικά αποτελέσματα στην πρωτεΐνη HER2. Άτομα με αυτό τον υπότυπο παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα πρωτεΐνης Ki-67 όπως και στον Α. Ωστόσο, παρόλο που έχει καλή πρόγνωση, η πρόγνωση του είναι ελαφρώς χειρότερη από εκείνη του καρκίνου τύπου Α.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο: https://www.cancercenter.com/cancer-types/breast-cancer/about

 

 

ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ



Μεταστατικός Καρκίνος Μαστού στάδιο 4- Δευτερογενής όγκοι σε διάφορα σημεία συνήθως σε:

  • Εγκέφαλο
  • Οστά
  • Πνεύμονες
  • Συκώτι

Ο πρωτογενής όγκος του μαστού μπορεί να εισβάλει σε ολόκληρο τον ιστό του μαστού --διηθητικός καρκίνος του μαστού ή μπορεί να καθιστά μικρή συσσώρευση μη φυσιολογικών κυττάρων στον αγωγό ή τον λοβό του στήθους.

Συνήθως όσο μεγαλύτερος και επιθετικός ο πρωτογενής όγκος, τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος για επανεμφάνιση ή και μετάσταση. Η παρουσία προσβεβλημένων λεμφαδένων, επίσης αυξάνει τον κίνδυνο μετάστασης ή επανεμφάνισης.

Καρκίνοι στον αγωγό και τον λοβό παρουσιάζουν συγκρίσιμα ποσοστά μετάστασης στα οστά. Ο καρκίνος στον αγωγό φαίνεται να έχει περισσότερες μεταστάσεις στους πνεύμονες, ήπαρ και μακρινούς λεμφαδένες. Ενώ στον λοβό έχει μεγαλύτερες μεταστάσεις στις ωοθήκες, την μήτρα και το γαστρεντερικό σύστημα ( δηλαδή τα έντερα, το στομάχι και τα επινεφρίδια).

Όσο αφορά προγνωστικά, ο διηθητικός καρκίνος του μαστού στον αγωγό φαίνεται να έχει καλύτερη πρόγνωση από το διηθητικό καρκίνο του μαστού στον λοβό.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer.html

 


 

Συμπτώματα Μετάστασης


Ο ΜΚΜ δεν είναι μια σιωπηλή ασθένεια - η εξάπλωση του καρκίνου αναγγέλλεται σε συμπτώματα. Η μετάσταση σε μακρινά όργανα, προκαλεί διάφορα συμπτώματα και επιπλοκές.

 

 

ΠΟΛΥΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΚΜ


 

 

Η ανακουφιστική φροντίδα ήταν παλαιότερα ένα θέμα ταμπού. Σύγχρονες κατευθυντήριες γραμμές βασισμένες σε έρευνες προτείνουν να χορηγείται από την αρχή της θεραπείας και όχι στο τέλος της ζωής. Μια μικρή αλλαγή στη νοοτροπία μας σαν και αυτή μπορεί να παρατείνει την ζωή και να αυξήσει την ποιότητα ζωής μας. Τι πρέπει να κάνω για να την αποκτήσω λοιπόν; Τα βασικά συστατικά της ανακουφιστικής φροντίδας είναι:

  • Δημιουργία σχέσεων και συγκεκριμένα με άλλες ασθενείς και με τους φροντιστές μου
  • Να φροντίσω τον εαυτό μου μέσω της λειτουργικής αντιμετώπισης των συμπτωμάτων μου- για παράδειγμα, αντιμετώπιση του πόνου, της δύσπνοιας, της κόπωσης, της διαταραχής του ύπνου, της διαταραχής της διάθεσης, της ναυτίας ή της δυσκοιλιότητας
  • Να κατανοήσω και να εκπαιδευτώ σχετικά με την ασθένεια και την πρόγνωση μου
  • Να αποσαφηνίσω ποιοι είναι οι στόχοι της θεραπείας (σε συνεργασία με την ομάδα παρακολούθησης μου)
  • Να ζητήσω υποστήριξη όσο αφορά δεξιότητες αντιμετώπισης προβλημάτων

     

     

  • Να προετοιμαστώ και να ζητήσω βοήθεια για θέματα λήψης ιατρικών αποφάσεων (π.χ. να κάνω συζήτηση με τους ιατρούς και τα κοντινά μου άτομα σχετικά με πληρεξούσια και τις εκ των προτέρων οδηγίες που θα ήθελα να αφήσω)
  • Να επιμένω στον καλό συντονισμό όλων των παρόχων ιατρικής περίθαλψης
  • Να ζητήσω παραπομπές, ανάλογα με τις συγκεκριμένες ανάγκες μου. Τι να περιμένω όσο αφορά την ανακούφιση συμπτωμάτων μου; Διάφορα πράγματα μπορεί να μου προταθούν ως μέρος της θεραπείας μου και αυτά συμπεριλαμβάνουν:
    • Φαρμακευτική Αγωγή
      • Οπιοειδή και τα μη οπιοειδή αναλγητικά φάρμακα για τον πόνο π.χ. πόνο στα κόκαλα ή αλλού
      • Άλλα φάρμακα για την ανακούφιση του πόνου, π.χ. αντικαταθλιπτικά και αντισπασμωδικά για νευροπαθητικό πόνο
      • Φάρμακα για διαταραχές της διάθεσης και αϋπνίας π.χ. αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά, και υπνωτικά
      • Φάρμακα για τον έλεγχο της ναυτίας και του εμέτου π.χ. αντιεμετικά
    • Ακτινοθεραπεία:
      Η ακτινοθεραπεία μπορεί να μειώσει τον πόνο σε άτομα που έχουν μετάσταση στα οστά ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση του όγκου και τη καλύτερη διαχείριση συμπτωμάτων σε άτομα με μετάσταση στον εγκέφαλο.
    • Χειρουργική επέμβαση:
      Η χειρουργική επέμβαση συστήνεται σε περιπτώσεις καταγμάτων, πόνου, μετάστασης στον εγκέφαλο, στο ήπαρ ή και στο θωρακικό τοίχωμα.
    • Επιπρόσθετες θεραπείες:
      • Μασάζ (από κάποιον πιστοποιημένο επαγγελματία που ειδικεύεται στον καρκίνο)
      • Βελονισμός
      • Ασκήσεις συνειδητότητας
      • Χαλάρωση
      • Γιόγκα (απαλής μορφής)
      • Γνωστικό συμπεριφοριστική θεραπεία
      • Ρέικι
      • Συμβουλευτική

 

ΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ


Σαν ασθενείς έχουμε και το δικό μας σύνολο ευθυνών. 

Αυτά περιλαμβάνουν:

  • Παρέχοντας στην ομάδα θεραπείας πληροφορίες σχετικά με τα οποιαδήποτε φάρμακα / συμπληρώματα έχουμε λάβει, καθώς και τις παρενέργειες και τα συμπτώματα που αντιμετωπίζουμε, ώστε αυτά να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα
  • Τήρηση της φαρμακοθεραπείας σύμφωνα με τις οδηγίες του/της ιατρού π.χ. δοσολογία και οράρια
  • Ενημέρωση των μελών της ομάδας περίθαλψης για τους προσωπικούς στόχους περίθαλψης (οι οποίοι πιθανόν θα αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου)
  • Ενημέρωση των κατάλληλων μελών της ομάδας για τους σημερινούς σημαντικούς στόχους ζωής και τους μελλοντικούς στόχους ζωής, έτσι ώστε να ενσωματωθούν στη θεραπεία
  • Ενεργή συμμετοχή στη συζήτηση επιλογών και τη λήψη αποφάσεων σχετικά με θεραπεία
  • Εάν τα μέλη της οικογένειας παρεμβαίνουν στις επιθυμίες και τους στόχους της θεραπείας αυτό πρέπει να γνωστοποιηθεί και να αντιμετωπισθεί
  • Ειλικρίνεια για το τι αισθανόμαστε, τι μας ανησυχεί περισσότερο, τι χρειαζόμαστε πνευματικά, συναισθηματικά και σωματικά

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ.

   

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ


Μερικά παραδείγματα παρενεργειών είναι:

  • βραδυκαρδία, ταχυκαρδία, κόπωση, μείωση της καρδιακής λειτουργίας
  • νευρική βλάβη (νευροπάθεια), ίλιγγος, μπέρδεμα (brain fog)
  • εξάψεις, εμμηνόπαυση
  • ναυτία και έμετο, δυσκοιλιότητα, ανορεξία, πληγές στο στόμα (στοματίτιδα)
  • ουδετεροπενία, λευκοπενία, αναιμία, θρομβοπενία
  • δερματικά εξανθήματα, τριχόπτωση, αποχρωματισμένα και ραγισμένα νύχια, προβλήματα οφθαλμού κ.λπ.
  • λεμφοίδημα, μυελοκαταστολή
  • μυαλγία, αρθραλγία
  • μειωμένη παραγωγή ούρων, υπερασβεστιαιμία, πρησμένα χέρια και πόδια
  • δύσπνοια, βήχας

 

 

Η συμβουλευτική και η παρακολούθηση αυτών των αρνητικών επιδράσεων είναι ιδιαίτερα σημαντική όσο και η αναφορά ενοχλητικών συμπτωμάτων. Ένας σημαντικός τρόπος αξιολόγησης των ανεπιθύμητων παρενεργειών είναι η ταξινόμησή τους σε κλίμακα από το 1 έως το 4. Η ταξινόμηση είναι απαραίτητη, επειδή η απόφαση για μείωση της δόσης ή διακοπή ενός φαρμάκου συχνά βασίζεται στον βαθμό ή τη σοβαρότητα της ανεπιθύμητης παρενέργειας.

 

ΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ


Συμπεριλαμβάνει τη τήρηση ραντεβού για ενδοφλέβια φαρμακευτική θεραπεία, συνταγογραφημένα φάρμακα από το στόμα και επισκέψεις ρουτίνας για αξιολογήσεις συμπεριλαμβανομένου και της ανταπόκρισης στη θεραπεία κ.ο.κ. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά εμπόδια στη τήρηση της θεραπείας όπως τη δυσφορία, το σωματικός πόνο, την κοινωνική απομόνωση και τη γνωστική έκπτωση. Οι ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο εμφανίζουν συχνά δυσφορία κάτι που παρεμποδίζει την προθυμία τους ή την ικανότητά τους να συμμορφώνονται με τη θεραπεία.


Οι τύποι δυσφορίας που μπορούν να επηρεάσουν είναι:

  • Φόβος και ανησυχία για το μέλλον
  • Ανησυχίες για την ασθένεια
  • Ο θυμός που σχετίζεται με την έλλειψη ελέγχου
  • Μειωμένος ύπνος και όρεξη για φαγητό
  • Κακή συγκέντρωση
  • Έντονες σκέψεις για ασθένεια και θάνατο
  • Ανησυχίες που σχετίζονται με παρενέργειες της θεραπείας ή άλλες παθήσεις
  • Ανησυχίες για τον κοινωνικό ρόλο (μητέρα, σύζυγος, κόρη, φίλη, υπάλληλος)
  • Ο φόβος ότι η θεραπεία θα διακοπεί ή η δόση θα μειωθεί αν είναι ειλικρινείς για τις παρενέργειες.

Ένας αυξανόμενος αριθμός αντικαρκινικών φαρμάκων χορηγείται από το στόμα. Η δυσφορία είναι ένας ιδιαίτερα έντονος παράγοντας κινδύνου για τη μη συμμόρφωση σε φάρμακα από το στόμα. Άλλοι λόγοι συνοψίζονται ως εξής:

  • Οικονομικοί πόροι (π.χ., ως αποτέλεσμα της ανικανότητας προς εργασία)
  • Ψυχοκοινωνικοί και γνωστικοί παράγοντες, όπως προβλήματα λεκτικής μνήμης (π.χ. λόγω μεταστάσεων του εγκεφάλου)
  • Παράγοντες ασθένειας, όπως π.χ., υποτροπή σε ΜΚΜ vs. de novo ή χειρότερος δείκτης σοβαρότητας της νόσου (π.χ., τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού).

Σύμφωνα με διεθνής έρευνες το 80% λαμβάνουν τα φάρμακά τους πάντα ή σχεδόν πάντοτε όπως συνταγογραφείται από τον/την ιατρό ογκολόγο.

Δύο εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της τήρησης φαρμακοθεραπείας από το στόμα (Εργαλείο κινδύνου για τη μη συμμόρφωση σε φάρμακα: http://adultmeducation.com/downloads/Nonadherence_Risk_TOOL.pdf ,και το εργαλείο συμμόρφωσης για φάρμακα που παίρνονται από το στόμα ONS Oral Adherence Toolkit: https://www.ons.org/sites/default/files/ONS_Toolkit_ONLINE.pdf.)